The paper presents the idea that the constitution of a purely intentional object can be taken as a model of creation of the real world. Roman Ingarden's concept of constitution of a literary work as a purely intentional object is adopted. It is compared with the Thomistic concept of world creation by God. This paper focuses on showing that in spite of the fundamental difference – creation gives a being that is real, which constitution cannot – there are interesting analogies (...) between the two. (shrink)

We prove that in a locally finite variety that has definable principal congruences , solvable congruences are nilpotent, and strongly solvable congruences are strongly abelian. As a corollary of the arguments we obtain that in a congruence modular variety with DPC, every solvable algebra can be decomposed as a direct product of nilpotent algebras of prime power size.

Working in Britain and in Poland, the authors independently arrived at an interpretation of spirituality as a natural phenomenon. From the point of view of the British author, spirituality is based on a biological predisposition that has been selected for in the process of evolution because it has survival value. In several important ways this approach is in harmony with the psychological perspective of the Polish author that sees spirituality as a socioculturally structured and determined attempt to cope with the (...) existential human situation. Thus interpreted, spirituality is a human universal appearing in many secular as well as religious forms, although its most typical manifestations have been in religious experience. In this essay we discuss research data in support of this theoretical point of view and highlight some of the issues in bringing the two theoretical perspectives together. (shrink)

The aim of this paper is to characterize varieties of Heyting algebras with decidable theory of their finite members. Actually we prove that such varieties are exactly the varieties generated by linearly ordered algebras. It contrasts to the result of Burris [2] saying that in the case of whole varieties, only trivial variety and the variety of Boolean algebras have decidable first order theories.

Unfounded—conspiracy and health—beliefs about COVID-19 have accompanied the pandemic worldwide. Here, we examined cross-nationally the structure and correlates of these beliefs with an 8-item scale, using a multigroup confirmatory factor analysis. We obtained a two-factor model of unfounded (conspiracy and health) beliefs with good internal structure (average CFI = 0.98, RMSEA = 0.05, SRMR = 0.04), but a high correlation between the two factors (average latent factor correlation = 0.57). This model was replicable across 50 countries (total N = 13,579), (...) as evidenced by metric invariance between countries (CFI = 0.96, RMSEA = 0.06, SRMS = 0.07) as well as scalar invariance across genders (CFI = 0.98, RMSEA = 0.04, SRMS = 0.03) and educational levels (CFI = 0.98, RMSEA = 0.04, SRMS = 0.03). Also, lower levels of education, more fear of COVID-19, and more cynicism were weakly associated with stronger conspiracy and health beliefs. The study contributes to knowledge about the structure of unfounded beliefs, and reveals the potential relevance of affective (i.e., fear of COVID-19) and cognitive (i.e., cynicism) factors along with demographics, in endorsing such beliefs. In summary, we obtained cross-cultural evidence for the distinctiveness of unfounded conspiracy and health beliefs about COVID-19 in terms of their structure and correlates. (shrink)

The present book explores a variety of fundamental questions that all of us secretly share. Its twenty-one chapters, written by some of the world’s leading Melville and Conrad scholars, indicate possible directions of comparativist insight into the continuity and transformations of western existentialist thought between the 19th and 20th centuries. The existential philosophy of participation—so mistrustful of analytical categories—is epitomized by the lives and oeuvres of Melville and Conrad. Born in the immediacy of experience, this philosophy finds its expression in (...) uncertain tropes and faith-based actions; rather than muffle the horror vacui with words, it plunges head first into liminality, where logos dissolves into a “positive nothing.” Unlike analytical philosophers, both Melville and Conrad refrain from talking about reality: they expose those who would listen to a first-hand experience of participation in an interpretive act. Employing literary tropes to denude the essence of the human condition, they allow their readers to transgress the limitations of language. Mistrustful of language, they accept the necessity of discourse which, to make sense, must be actively reshaped, endlessly questioned, and constantly revised. And if uncertainty is the only certainty available to us, our lowly human condition also necessitates compassion: an existential cure against the liquid, capricious reality we are afforded. (shrink)

Topics in Cognitive Science, Volume 14, Issue 3, Page 508-527, July 2022.

My aim in this paper is to use a formal approach to the Turing test. This approach is based on a tool developed within Inferential Erotetic Logic, so called erotetic search scenarios. First, I reconstruct the setting of the Turing test proposed by A.M. Turing. On this basis, I build a model of the test using erotetic search scenarios framework. I use the model to investigate one of the most interesting issues of the TT setting – the interrogator’s perspective and (...) role in the test. (shrink)

Błąd genetyczny to nieformalny błąd w rozumowaniu (fallacy) polegający na pomieszaniu kontekstu odkrycia i kontekstu uzasadniania oraz przyjęciu, że deskryptywne przesłanki dotyczące genezy danego twierdzenia mają znaczenie normatywne, przesądzają jego wartość logiczną lub mogą być wykorzystywane w celu jego uzasadniania bądź obalania. Błąd genetyczny stanowi więc podstawowy i być może „śmiertelny” zarzut wobec metod filozoficznych, które koncentrując się na badaniu genezy przekonań, nie rezygnują zarazem z normatywnych ambicji. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie możliwych strategii obrony przed tym zarzutem, wypracowanych (...) w niedawnej anglosaskiej filozofii (post) analitycznej w ramach refleksji nad relatywnie nową formą takiej metody, jaką jest tak zwana genealogia uzasadniająca (wykorzystywana i analizowana w pracach między innymi E. Craiga, B. Williamsa, M. Fricker, M. Queloza). Artykuł składa się z trzech części. Część pierwsza służy prezentacji metody genealogii uzasadniającej. W części drugiej omawiam zagadnienie błędu genetycznego. W części trzeciej analizuję trzy strategie uchylania zarzutu błędu genetycznego, sformułowane w kontekście genealogii uzasadniającej: 1) strategię normatywnej skromności, 2) strategię logiczną, 3) strategię funkcjonalistyczno-pragmatyczną. W ramach konkluzji twierdzę, że zarzut błędu genetycznego nie musi skutecznie podważać normatywnych ambicji genealogii uzasadniającej. (shrink)

The dialog that has been conducted for a few years between a group of Christian social thinkers and economists on moral aspects of economic activity has led to the creation of a new science discipline called economic personalism. On the one hand it stipulates the need to express economic processes within ethical categories, on the other hand it perceives the necessity to elaborate a strong economic theory. Economic personalists refer to the works of those thinkers who returned to the basic (...) economic inspiration as a field belonging predominantly to moral philosophy. This school is sometimes called the Austrian School or the School of Classical Liberalism. A significant role in the economic personalism development was performed by its forerunners who noticed what was lacking in the previous interpretations of Catholic social thought. Among the there are John Paul II, Michael Novak, Rocco Buttiglione and the Acton Institute. The intellectual sources of economic personalism are mainly related to concept of personalism developed in Poland. Its specific thesis, seen in the maxim that “each person ought to be affirmed for the sake of it itself” also relates to the economic life. Economic personalists formulate principles that are spokesmen in order to promote a free society built on virtues. They are expressed in the following way: pre-eminence of a human being: economy and human dignity; human capital: creation and creativity; dignity of human work: calling for enterprise, integral development of human being, manufacture and personalism, participation, economic common wealth, helpfulness, market restrictions; preferential option for the poor: solidarity and social equity. (shrink)

W ciągu około trzydziestu ostatnich lat w filozofii anglojęzycznej pojawiło się nowe rozumienie metody genealogicznej. Rosnąca grupa autorów, odwołująca się do pionierskiej książki _Knowledge and The State of Nature. __An Essay in Conceptual Synthesis _Edwarda Craiga (1990), proponuje, twórczo wykorzystuje i poddaje refleksji metodologicznej tak zwaną genealogię uzasadniającą (GU). GU polega na konstrukcji quasi-historycznej, naturalistycznej i funkcjonalistycznej narracji na temat genezy i ewolucji wspólnotowej praktyki konceptualnej, np. wykorzystywania w życiu społecznym pewnej idei. GU ma za zadanie wyjaśnienie i jednocześnie rekomendację (...) („uzasadnienie”) tej praktyki. Celem artykułu jest prezentacja metody GU i jej wstępna analiza krytyczna. Ma on następującą strukturę: we wstępie przedstawiam podstawowe różnice pomiędzy GU i dotychczasowym, domyślnym, subwersywnym rozumieniem metody genealogicznej; w pierwszej części analizuję najważniejsze założenia GU, czyli historycyzm, naturalizm metodologiczny i funkcjonalizm; w drugiej części rekonstruuję – dla ilustracji – zastosowanie GU w wyjaśnianiu i uzasadnianiu pozytywnej oceny i traktowania jako cnót różnych form wierności prawdzie (M. Fricker, B. Williams); w trzeciej części omawiam trzy podstawowe zarzuty wobec GU: zarzut fikcji, zarzut błędu genetycznego i zarzut instrumentalizmu. O ile mi wiadomo, ta problematyka nie doczekała się dotychczas opracowania w polskiej literaturze akademickiej. (shrink)

Artykuł prezentuje w ujęciu historycznoliterackim powieść szpiegowską okresu PRL. Analiza książek z serii „Labirynt” wskazuje, że funkcja propagandowa dominuje w nich nad rozrywkową, co jest charakterystyczne dla różnych obszarów kultury popularnej w PRL. Serię „Labirynt” wydawało w latach 1957–1991 Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. Ukazywały się w niej „zwykłe” powieści milicyjne, ale przede wszystkim powieści szpiegowskie. Podobnie jak powieść milicyjna, również powieść szpiegowska w PRL obok funkcji rozrywkowej musiała spełniać funkcję propagandową. Przejawia się to m.in. nawiązaniem do konwencji wczesnych powieści szpiegowskich (...) w literaturze europejskiej z przełomu XIX i XX wieku, czyli przedstawianiem PRL jako kraju, który tylko broni się przed szpiegami, sam natomiast nie wykrada tajemnic innych państw. Równie daleki od rzeczywistości i wyłącznie propagandowy był obraz Polski jako kraju wytwarzającego liczne wynalazki i technologie, na które polują szpiedzy z Zachodu. Propagandowy charakter ma też obraz wroga i skontrastowany z nim wizerunek własnych agentów. Szpiedzy z BND czy CIA nie cofają się przed morderstwami, są bezwzględni także dla swoich współpracowników i ogólnie reprezentują bardzo niski poziom moralny. Często są byłymi nazistami, a zależy im tylko na zarobku. Z kolei funkcjonariusze kontrwywiadu PRL to ludzie ideowi, z oddaniem służący ojczyźnie, przewyższający pod każdym względem swych przeciwników, także na płaszczyźnie życia prywatnego. Każda z tych historii kończy się oczywiście zwycięstwem „naszych” i – podobnie jak powieść milicyjna – nie pozostawia czytelnikowi żadnych wątpliwości co do tego, po czyjej stronie są w tym konflikcie wszystkie racje – zarówno polityczne, jak i moralne. (shrink)

Recenzja książki: B. Skarga, Ortodoksja i rewizja w pozytywizmie francuskim, M. Pańków, ser. Dzieła zebrane Barbary Skargi, t. 3, Wydawnictwo Naukowe PWN - Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi, Warszawa 2016, ss. 496.

THE COMPOSITES OF MATTER AND FORM AS THE ONTIC FOUNDATION OF PLURALISM IN ARISTOTLE’S PHILOSOPHY S u m m a r y The question under consideration is an attempt to present the ontic foundations for a pluralistic interpretation of reality, the interpretation specific of Aristotle’s metaphysics. This text shows the way to understand being as substance and indicates its composite structure. The being’s composite of matter and form as subontic elements is principal in the context of ontic pluralism. It is (...) a foundation on which to comprehend being both in the context of identity and variability. Despite the fact that the principal constitutive factor is form, it is only owing to the being’s composite of matter and form, and the specific relationship between these elements, that we can explain the ontic structure of reality. A review of the modes of being has been made with a view to matter and form (in Aritotle’s sublunary and superlunary spheres of the world). The modes of matter and form and their specific ontic character reveal the real foundations of the ontic plurality and variability in the world. There is no contradiction in the fact that the formal factor actualizes the material factor because these elements create a whole—being-substance—only in combination. (shrink)

In this article I am trying to compare the methods of phenomenology and analytic philosophy. Such a general comparison is of course impossible in a small article. In order to make it possible I am comparing selected authors. Phenomenology is thus represented by Husserl and Ingarden, analytic philosophy by Putnam and Kripke (they are chosen because of their realism and essentialism). I am trying to analyze the way the authors describe their methods. First I am analyzing analytic philosophy from the (...) phenomeneological point of view, then phenomenology from the point of view of analytic philosopher. I'm. pointing out that Kripke and Putnam often say about intuition, and that they do not understand it as any kind of linguistic intuition. Then I'm. pointing out that phenomenologists often refer to the way w describe things, although they are convinced that their experience is always prior to any linguistic form. I am suggesting that even if we agree that the practice of both schools is similar, and that the description of methods could be translated, there is no chance of a real agreement between phenomenology and analytic philosophy. My thesis is that neither the practice nor the description of the way we obtain our philosophical goals is important. What really is important is all the philosophical background (ontology, philosophical assumptions and the like). In this particular situation considered in my article, the most important factor is the answer for the following question: Can we think without the language? Phenomenologist can not answer 'no' to this question. If he did he would admit that his philosophy isn't free of assumptions. Analytic philosopher can not answer 'yes' to this question. If he did he would admit that he is interested only in some kind of 'package for thought'. The answer itself depends on some kind of philosophical faith. Thus, the answer for the main question of my article depends only on Kripke's will of changing his declaration of faith. (shrink)

Celem artykułu jest analiza mobilności Antonia Santa Crocego – tytularnego arcybiskupa Seleucji i nuncjusza apostolskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1627–1630. Autorzy odtworzyli podróż dyplomaty papieskiego z Rzymu do Rzeczypospolitej odbytą w 1627 r., podróż powrotną nad Tyber z 1630 r. oraz dwa wojaże po Polsce – miesięczny wyjazd do Prus z 1627 r., podjęty w związku z trwającą wojną o ujście Wisły oraz polsko-szwedzkimi rokowaniami prowadzonymi przy udziale mediatorów niderlandzkich, a także – dwumiesięczny objazd Mazowsza, będący w rzeczywistości (...) ucieczką przed zarazą, jaka w drugiej połowie 1629 r. nawiedziła ziemie Korony. Podstawą opracowania jest korespondencja Santa Crocego z Sekretariatem Stanu Stolicy Apostolskiej, nad którym pieczę sprawował kardynał nepot Francesco Barberini. Wspomniana korespondencja przechowywana jest w Archivio Apostolico Vaticano oraz w Biblioteca Apostolica Vaticana. Znaczna jej część została wydana w serii Acta Nuntiaturae Polonae (t. XXIII, vol. 1–2). Interesującym źródłem o charakterze uzupełniającym jest _Diario di Roma (1608–1644) _autorstwa Giacinto Gigliego, w którym pamiętnikarz uwiecznił wjazd Santa Crocego do Wiecznego Miasta latem 1630 r. Ponadto autorzy wykorzystali literaturę przedmiotu poświęconą zagadnieniu podróży przedstawicieli papieskich, m.in. prace ks. Henryka Damiana Wojtyski, Teresy Chynczewskiej-Hennel czy Tadeusza Fitycha. Autorzy dokonali analizy rękopiśmiennych materiałów źródłowych pod kątem mobilności nuncjusza Santa Crocego, dzięki czemu udało się uzupełnić jego itinerarium. W publikacji zwrócono uwagę na opisy odwiedzanych przez niego miejsc oraz personalia osób, z którymi przedstawiciel papieski spotykał się podczas swych wojaży. Zarysowano również pewne wątki, które będą kontynuowane w przyszłych badaniach, a dotyczą sfery organizacyjnej nuncjatury w czasie, gdy przedstawiciel papieski przebywał poza dworem. Artykuł może stanowić cenne uzupełnienie do badań nad podróżami w czasach nowożytnych, jak również przyczynek do zagadnienia związanego z mobilnością dyplomatów w czasie realizowania ich misji. (shrink)

Review of book: Bondecka-Krzykowska I., Brzeziński K.M., Bulińska-Stangrecka H., et al., Przedmioty wirtualne, P. Stacewicz, B. Skowron, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2019, pp. 135.

This paper attempts to assess the viability of M. Frápolli’s pragmatic account of scientific truth in the context of moderately pluralistic view of research process. Mixed-methods approach, which embodies the moderately pluralistic view in the social sciences, combines various methods, i.e. quantitative and qualitative, within a single research process in order to cross-validate and integrate the results into a coherent answer to the initial problem. Prima facie the pragmatic account of scientific truth squares well with the pragmatic justification of the (...) mixed-methods approach, addressing the objections on content incommensurability or meaning ambigui- ties. However, as I argue, the pragmatic account of truth may not be able to significantly contribute to resolve the problem of ‘institutionalized assertion of falsehood’, unless it will accommodate some form of moderately pluralistic view of the research process allowing for cross-validation of tentative assertion of the purported scientific truth. (shrink)

There are aspects of privacy theory that are analogous to quantum theory. In particular one can define distillable key and key cost in parallel to distillable entanglement and entanglement cost. We present here classical privacy theory as a particular case of information theory with adversaries, where similar general laws hold as in entanglement theory. We place the result of Renner and Wolf—that intrinsic information is lower bound for key cost—into this general formalism. Then we show that the question of whether (...) intrinsic information is equal to key cost is equivalent to the question of whether Alice and Bob can create a distribution product with Eve using I M bits of secret key. We also propose a natural analogue of relative entropy of entanglement in privacy theory and show that it is equal to the intrinsic information. We also provide a formula analogous to the entanglement of formation for classical distributions. (shrink)

Alan M. Turing’s last published work and some posthumously published manuscripts were dedicated to the development of his theory of organic pattern formation. In “The Chemical Basis of Morphogenesis” (1952), he provided an elaborated mathematical formulation of the theory of the origins of biological form that had been first proposed by Sir D’Arcy Wendworth Thompson in On Growth and Form (1917/1942). While arguably his most mathematically detailed and his systematically most ambitious effort, Turing’s morphogenetical writings also form the most thematically (...) self-contained and least philosophically explored part of his work. We dedicate our inquiry to the reasons and the implications of Turing’s choice of biological topic and viewpoint. We will probe for possible factors in Turing’s choice that go beyond availability and acquaintance with On Growth and Form. On these grounds, we will explore how and to what extent his theory of morphogenesis actually ties in with his concept of mechanistic computation. Notably, Thompson’s pioneering work in biological ‘structuralism’ was organicist in outlook and explicitly critical of the Darwinian approaches that were popular with Turing’s cyberneticist contemporaries—and partly used by Turing himself in his proto-connectionist models of learning. Resolving this apparent dichotomy, we demonstrate how Turing’s quest for mechanistic explanations of how organisation emerges in nature leaves room for a non-mechanist view of nature. (shrink)

Dialog Kościoła i kultury Karol Wojtyła podjął w sposób znaczący jako biskup w Krakowie i później jako papież – m.in. wtedy, kiedy powołał do życia w 1982 roku Papieską Radę ds. Kultury. Nie tylko identyfikował się z artystami, ale wręcz stał się ich duchowym przywódcą. W artykule ukazany jest ów dialog prowadzony przez biskupa Karola Wojtyłę, a następnie papieża Jana Pawła II. Czynił to podczas papieskich pielgrzymek w Polsce, spotkań z ludźmi kultury w Rzymie i świecie, na czele z jego (...) programowym wystąpieniem w UNESCO, aż po _List do artystów_. Dzisiaj wydaje się, że ten dialog pomiędzy Kościołem a kulturą jest bardzo ważny, a wręcz stanowi potrzebę chwili w życiu Kościoła. (shrink)

Dialog Kościoła i kultury Karol Wojtyła podjął w sposób znaczący jako biskup w Krakowie i później jako papież – m.in. wtedy, kiedy powołał do życia w 1982 roku Papieską Radę ds. Kultury. Nie tylko identyfikował się z artystami, ale wręcz stał się ich duchowym przywódcą. W artykule ukazany jest ów dialog prowadzony przez biskupa Karola Wojtyłę, a następnie papieża Jana Pawła II. Czynił to podczas papieskich pielgrzymek w Polsce, spotkań z ludźmi kultury w Rzymie i świecie, na czele z jego (...) programowym wystąpieniem w UNESCO, aż po _List do artystów_. Dzisiaj wydaje się, że ten dialog pomiędzy Kościołem a kulturą jest bardzo ważny, a wręcz stanowi potrzebę chwili w życiu Kościoła. (shrink)

We show that if among the tested hypotheses the number of true hypotheses is not equal to the number of false hypotheses, then Neyman-Pearson theory of testing hypotheses does not warrant minimal epistemic reliability (the feature of driving to true conclusions more often than to false ones). We also argue that N-P does not protect from the possible negative effects of the pragmatic value-laden unequal setting of error probabilities on N-P’s epistemic reliability. Most importantly, we argue that in the case (...) of a negative impact no methodological adjustment is available to neutralize it, so in such cases the discussed pragmatic-value-ladenness of N-P inevitably compromises the goal of attaining truth. (shrink)

Social robotics are autonomous robots or Artificial Moral Agents (AMA), that will interact respect and embody human ethical values. However, the conceptual and practical problems of building such systems have not yet been resolved, playing a role of significant challenge for computational modeling. It seems that the lack of success in constructing robots, ceteris paribus, is due to the conceptual and algorithmic limitations of the current design of ethical robots. This paper proposes a new approach for developing ethical capacities in (...) robotic systems, one based on the concept of Aristotelian phronesis. Phronesis in principle reflexes closer human ethics than the ethical paradigms we employ today in ethical robotics. This paper describes the essential features of phronesis and proposes a high-level architecture for implementing phronetic principles in autonomous robots. Phronetic robotics is in its early stages of conceptualization, so many of the presented ideas are speculative and require further research.2. (shrink)

In some cases one is provided with inconsistent information and has to reason about various consistent scenarios contained within that information. Our goal is to argue that filtered paraconsistent logics are not the right tool to handle such cases and that the problems generalise to a large class of paraconsistent logics. A wide class of paraconsistent logics is obtained by filtration: adding conditions to the classical consequence operation . We start by surveying the most promising candidates and comparing their strengths. (...) Then we discuss the mainstream views on how non-classical logics should be chosen for an application and argue that none of these allows us to choose any of the filtered logics for action-guiding reasoning with inconsistent information, because such reasoning has to start with the selection of possible scenarios – and such a.. (shrink)